پژوهشکده بیوتکنولوژی کشاورزی در فروردين ماه 1393با ادغام دو بخش پژوهشی فعال پژوهشگاه شامل بخش بیوتکنولوژی گیاهی و بخش بیوتکنولوژی دام و آبزیان راه اندازی شد. این پژوهشکده با 22 عضو هیات علمی تمام وقت مرکب از 2 استاد، 5 دانشیار و 12 استادیار و 3 مربی و 5 کارشناس پژوهشی، یکی از پژوهشکده های پژوهشگاه ملی مهندسی ژنتیک و زیست فناوری می باشد.
گروههای پژوهشی این پژوهشکده از ابتدای فعالیت تاکنون دستاوردهای علمی - پژوهشی و فناوري متعددي در زمينه هاي توسعه ارقام مقاوم به تنشها و توليد فرآوردههاي بيولوژيك داشتهاند. در حال حاضر فعالیت های پژوهشی این پژوهشکده در 3 گروه زیر انجام میشود:
· زيست فرآورده های گياهي
· زيست فناوري مولكولي گياهي
· زيست فناوري دامي
این پژوهشکده در راستاي انجام پروژههاي تحقيقاتي خود؛ ضمن تربیت دانشجویان مهمان از دانشگاههای متعدد کشور در قالب انجام پایان نامههای کارشناسی ارشد و دکترا، خود نیز دورههاي بیوتکنولوژی کشاورزی در مقاطع کارشناسي ارشد و دکترا و نيز دوره كارشناسي ارشد زيست شناسي – علوم سلولي مولكولي را برگزار کرده و به آموزش و تربیت نیروی انسانی متخصص در این حوزه پرداخته است. اعضای هیات علمی این پژوهشکده با اجرای 6 پروژه كلان و ماموریت محور کلزا، شانکر مرکبات، زيست فناوري پسته، زيست فناوري زیتون، گندم و بيماري هاي ويروسي چغندر قند و طرح های متعدد پژوهشی در حوزه زیست فناوری کشاورزی در مسیر حل مشکلات و نیازهای کشور گام هاي موثري را برداشته است.
زمینه های تحقیقاتی:
گروه زيست فناوري مولكولي گياهي
q بیماریهای باکتریایی مرکبات ( با تاکید بر شانکر مركبات)
q ایجاد مقاومت به علف کشها ( توسعه گياهان مقاوم به گلایفوسیت)
q ایجاد مقاومت به بیماریهای قارچی
q مکانیسمهای مولکولی مقاومت به تنشهای زيستی و محيطی گندم
q بیولوژی مولکولی واکنش فسفات در گیاهان
q تحمل گیاهان به شوری و خشکی
q کاربردهاي بیوتکنولوژی در زیتون
q بررسی مکانیسمهای مولکولی بر همکنش گیاه – پاتوژن ( با تاکید بر بیماری بلایت فوزاریومی گندم)
q بهينه سازي کشت درون شیشه و مدیریت تنشها در درخت پسته
گروه زيست فرآورده های گياهي
q مطالعه مسيرهاي متابوليكي در گياهان داروئي با هدف توليد مواد مؤثر با تاكيد بر ترکیبات فنلی و پلی فنلی
q تولید پروتئين هاي نوتركيب در گیاهان با تاکید بر ایمونوژن های خوراکی
q کشت بافت و مهندسی ژنتیک گیاهان زراعی، دارویی و زینتی
q ساخت ناقل هاي بياني گياهي
q توليد پروتئين هاي نوتركيب در گياهان
گروه زيست فناوري دامي
q زيست فناوري توليد مثل دام (توليد جنين آزمايشگاهی، دستکاری جنين، سلولهای بنيادی جنين)
q تشخيص مولكولي بيماريهاي دامي و توسعه واکسنهای جديد
q ايجاد حيوانات تغييريافته ژنتيکي
q تولید بیوتکنولوژی افزودنیهایی از قبیل پروبیوتیکها، آنزیمها ، ویتامینها و اسیدهای آمینه و استفاده از سامانه های انتقال ترکیبات فعال زیستی در صنایع غذایی
جهت گیری کنونی برای دستیابی به دانش فنی
از آنجا که عامل اصلی محدودیت تولید و کاهش کیفیت در محصولات كشاورزي مربوط به تنشهای زیستی و محیطی میباشند، جهتگیری گروه زيست فناوري مولكولي گياهي پژوهشکده بيوتكنولوژي كشاورزي در گام اول توسعه ارقام مقاوم به تنشهای
زیان آور از طریق راهکارهای زیست فناوری میباشد.
همچنین با عنایت به اهمیت توسعه، داروهای بر مبنای ترکیبات گیاهی و نیز پروتئینهای نوترکیب، تولید و توسعه فناوری داروهای جدید در میزبانهای گیاهی نیز یکی از مهمترین اهداف گروه فرآوردههاي گياهي پژوهشكده بيوتكنولوژي كشاورزي است.
از سوی دیگر، شناسایی و استفاده بهینه از نژادهای برتر دامی در جهت افزایش تولید و نیز تشخیص سریع، به موقع و دقیق
بیماریهای شایع دامی و نیز ارائه پروتکلهای بهینه برای تغذیه دام از اساسیترین اهداف گروه زيست فناوري دامي پژوهشکده بيوتكنولوژي كشاورزي است.