پژوهشکده زیست فناوری صنعت و محیط زیست در فروردين ماه 1393با ادغام 2 بخش پژوهشی فعال پژوهشگاه شامل بخش صنعت و محيط زيست و بخش ژنتيك مولكولي با 22 عضو هیات علمی تمام وقت مرکب از 4 دانشیار، 18 استادیار و 5 کارشناس پژوهشی راه اندازي شد.
در حال حاضر فعالیتهای پژوهشی این پژوهشکده در 3 گروه پژوهشي زیر انجام می شود:
· مهندسی زیست فرآیند
· زيست فناوري سامانه ای
· زيست فناوري انرژی و محیط زیست
این پژوهشکده همچنین با پذیرش دانشجویان مهمان دانشگاه های کشور در قالب دوره های کارآموزی یا انجام پایان نامههای کارشناسی ارشد و دکترا و برگزاری دورههای کارشناسی ارشد زیست فناوری میکروبی و زیست فناوری صنعت و محیط زیست به آموزش و تربیت نیروی انسانی متخصص در این حوزه میپردازد. اعضای هیات علمی این پژوهشکده با اجرای طرحهای متعدد پژوهشی در حوزه زیست فناوری صنعت و محيط زيست در مسیر حل مشکلات و نیازهای کشور فعالیت مینمایند.
زمینه های تحقیقاتی:
گروه مهندسی زیست فرآیند
q تولید فرآوردههای زیستی طبیعی و نوترکیب و طراحی فرآیندهای زیستی مورد نیاز صنایع کشاورزی و پزشکی با استفاده از موجودات طبیعی و تراریخت
q پژوهش در زمینه های مدل سازی، طراحی، شبیه سازی، بهینه سازی، یکپارچه سازی و توسعه فرآیندهای تولید فرآورده های زیستی
q پژوهش های توسعه ای (R & D) جهت رفع مشکلات و افزایش بازدهی، کاهش هزینهها و افزایش کیفیت فرآوردههای زیستی
q پژوهش در زمینه تولید تودههای سلولی برای کاربرد در صنایع، کشاورزی، پزشکی و غیره
q نانو زيست فناوري (طراحي، ساخت و به كارگيري نانوذرات در زيست فناوري)
گروه زيست فناوري سامانه ای
q پژوهشهای بنیادی، توسعهای و کاربردی در زمینههای بیوانفورماتیک و زیست شناسی سامانه ای (سیستمی)
q توسعه سویههای نوترکیب و یا افزایش توانائی و بازدهی میکروارگانیسمهای مورد استفاده در صنایع، کشاورزی، معادن، نفت و انرژی، محیط زست، بر مبنای نگرش سامانهای با استفاده از روشهای مهندسی ژنتیک، مهندسی پروتئین، مهندسی متابولیک، ژنومیکس، متابولومیکس و پروتئومیکس
q بهبود ساختار پروتئینها جهت کاربردهای صنعتی، پزشکی، داروئی با استفاده از روشهای نوین بیوانفورماتیک و زیست شناسی سامانه ای
q مدل سازی نرم افزاری، طراحی و ساخت پروتئین های جدید با کارآئی بالا در فرآیندهای زیست فناوری
گروه زيست فناوري انرژی و محیط زیست
q جداسازی، شناسائی و استفاده از میکروارگانیسمهای طبیعی و نوترکیب و فرآیندهای زیستی در حذف آلایندههای محیط زیست (Bioremediation)
q طراحی و توسعه سیستمها و تجهیزات مورد استفاده در زیست پالائی
q استفاده از موجودات زنده و فرآیندهای زیستی آنها در تصفیه فاضلابهای صنعتی، بهداشتی و کشاورزی
q طراحی و ساخت سنسورهای زیستی برای شناسائی و اندازه گیری آلایندههای زیستی
q تولید تودههای سلولی برای کاربرد در تولید سوختهای زیستی و زیست پالائی
جهت گیری کنونی برای دستیابی به دانش فنی
با توجه به اولویتهای محوری کشور در زمینه سلامت، امنیت غذایی و حفظ محیط زیست ، جهتگیری اصلی این پژوهشکده انجام پژوهشهای با چشمانداز کاربردی در زمینههای زیست پالایی ، زیست فناوری آنزیم ، غذا و دارو و زیست فناوری نفت و انرژی است. برخی فعالیتهای پژوهشی در این حوزه در سطوح آزمایشگاهی و پایلوت با چشمانداز تبدیل به دانش فنی به قرار ذیل است:
1. توسعه فرآیند تولید پروتئینهای دارویی
2. توسعه فرآیند تولید آنزيمهاي صنعتي (پروتئاز ، ليپاز، كيتيناز، سلولاز، و...) در مقياس آزمايشگاهي و نيمه صنعتي
3. سنتز بيوسورفاکتانتها از مواد پسماند فرآیندهای زیستی
4. توليد سوخت زيستي (بيوديزل) از منابع تجديدپذير
5. کاربرد منابع ژنتیکی ميكروبيوم ایران در فرآیندهای زيست فناوري